Tempo 2     Tempo กับ surprise : คราวที่แล้วเราได้คุยกันถึงเรื่อง surprise ซึ่งเรื่องนี้เป็นสิ่งที่สำคัญอย่างหนึ่งใน tactic ฟันดาบ เรียกชื่อเต็มๆก็คือ sense of surprise (ความรู้สึก หรือ สำนึก ในการสร้างสิ่งที่ไม่คาดคิด) ครูดาบบางท่านอาจเรียกว่า choice of time (เลือกเวลา) ซึ่งในภาษาItalian จะเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า scelta di tempo ไม่ว่าจะเป็นภาษาหรือชื่ออะไรก็ตามมีความหมายอย่างเดียวกันทั้งสิ้น  sense เหล่านี้นักดาบผู้มีประสบการณ์ทุกคนจะทราบและให้ถึงความสำคัญของการเลือกเวลาที่ถูกต้องในการลงมือ attack (choose the right time) จะ attack ตอนไหนมันอาจอยู่ในเงื่อนไขของเรื่องระยะ (distance) เวลา (time) สถานการณ์ในขณะนั้นรูปแบบหรือกลยุทธ์ที่ชักนำให้คู่ต่อสู้เข้าใจผิดจนสร้างความคาดไม่ถึงให้กับคู่ต่อสู้ ครูดาบทุกท่านต่างก็คิด และสร้างแบบฝืกเพื่อจำลอง และสร้างความคุ้นเคย sense ดังกล่าวให้กับนักเรียนของตน   

L'a propos อีกคำหนึ่งซึ่งเป็นภาษาฝรั่งเศสก็มีความหมายดังข้างต้น  ตอนนี้เราจะมาคุยกันถึงคำว่า Tempo: ซึ่งเป็นความหมายโดยนัยยะทั้งหมดของเรื่องที่กล่าวมาข้างต้นนี้ว่ามีที่มากันอย่างไร มีเรื่องเล่ากันว่าที่ประเทศ Italy เมื่อศตวรรษที่ 16 มีนักดาบสองคนได้ประลองดาบกัน หนึ่งในนักดาบนั้นได้เริ่มทำการ attack เข้าที่ศีรษะ(cut to head)ของคู่ต่อสู้ แต่นักดาบอีกคนหนึ่งได้อาศัยจังหวะ เวลา ที่ดีกว่าและออกแขนได้เร็วกว่าฟันเข้าไปที่สีข้าง(cut to flank)ของนักดาบคนแรกในขณะที่นักดาบคนแรกยังไม่ได้ออกดาบจังหวะสุดท้ายเพื่อที่จะทำการ attack ผู้ดูท่านหนึ่งในบริเวณนั้นซึ่งเป็นนักดาบเช่นกันได้เรียกช่วงจังหวะนั้นว่า 'Tempo'  ครูดาบชาว Poland ท่านหนึ่งชื่อว่า Zbigniew Czajkowaski ได้กล่าวว่าตอนนั้น (เมื่อกว่า 3oo ปีก่อน)เขาเรียกว่า tempo แต่พวกเรา (ในปัจจุบัน) เรียกว่า Stop-hit (น.อ.ภูมิ หุราพันธ์ ครูดาบชาวไทยได้ให้ความหมายว่า:สกัด)แต่ก็มิได้หมายความว่า tempo คือการ stop-hit แต่ Czajkowaski ได้อธิบายว่ารูปแบบที่นักดาบสองคนในครั้งกระนั้นที่เล่นมันคือรูปแบบที่ Referee และ Coach ในปัจจุบันเรียกกันว่า Stop-hit แล้วเมื่อ 300 ปีก่อนพวกเขาทำอะไรกัน คำตอบก็คือนักดาบคนนั้นเขา 'เลือกเวลาที่ดีที่สุดในการ ออกดาบ'     หลังจากนั้นต่อมาอีกนับกว่าสิบปี ครูดาบและนักดาบท่านอื่นๆ อีกหลายคนต่อมาก็เริ่มแยกรายละเอียดเกี่ยวกับเรื่องของTempo และเริ่มให้นิยามหรือคำจำกัดความและคำใหม่ๆ มากขึ้นมีคำที่เรียกที่เรียกใช้รูปแบบที่นักดาบสองท่านก่อนที่ได้ทำขึ้นว่า Colpo di tempo ซึ่งมีความหมายว่า time-hit ขึ้นมาแทน ตัวคำเดิมคือ Tempo จึงได้สูญเสียความหมายของคำว่า stop-hit ไป     Sense of surprise เริ่มเป็นคำใหม่ที่ใช้อธิบายและสื่อความหมายถึงคำว่า tempo นับแต่นั้นเป็นต้นมา     มีการเริ่มอธิบายถึงความหมายและรูปแบบของ attack อย่างหลากหลาย:To attack in good tempo เป็นความหมายอีกหนึ่งซึ่งเพิ่มขึ้นมาโดยความหมายนี้สื่อถึงการใช้ Sense of surprise การสร้างความคาดไม่ถึง หรือ ความประหลาดใจแก่คู่ต่อสู้ดังที่กล่าวมาแล้วยากจะหาประโยคใดๆอธิบายถึงการเลือกเวลาในช่วงนี้ได้ ด้วย tempo รวมถึงความรวดเร็วในการโจมตีจนคู่ค่อสู้ไม่ทันรูตัว หรือกว่าจะรู้ตัวก็สายเกินไปเสียแล้ว จึงเป็น tactic ที่ไม่เคยล้าสมัย      เมื่อช่วงต้นเดือน กรกฏาคม 2552 ในการแข่งขันเยาวชนชิงชนะเลิศแห่งทวีปเอเซียที่ประเทศ Singapore นักดาบsabre หญิงคนหนึ่งจากประเทศคาซักสถานชนะเลิศประเภทบุคคลอายุ 20 ปี และชนะเลิศประเภททีมหญิงด้วยมี sense ของ tempo อย่างยอดเยี่ยมโดยเฉพาะ การทำ stop-hit ที่หัวของนักดาบทุกคนที่ร่วมประลองกับเธอ ทั้งประเภททีมและบุคคลจะโดนสกัดคนละ 2-3 ลูกทุกคนไป แม้กระทั่งในรอบชิงชนะเลิศ ผู้ฝึกสอนของคู่ต่อสู้เธอได้สั่งให้นักกีฬาระวังจังหวะนี้ แต่มิวายที่จะโดนไป 3-4 แต้มทั้งๆ ที่ระวังตัวอยู่ ผมคิดว่าทีมเราที่ไปแข่งอาจมีบางท่านได้ถ่ายภาพเก็บเอาไว้ถ้าใครมีช่วยส่งให้ทางสมาคมลงทาง web เพื่อเป็นกรณีศึกษาก็จะเป็นการดียิ่ง     เรื่องเล่าตอนนี้ขอจบด้วยวาทะของครูดาบชาวฝรั่งเศส ทั้งสองท่านคือ Paul Batteste และ Louis Prost ที่กล่าวไว้ว่า     "L'a' propos est la faculti' qui nous pemet de choisir le moment le plus a l'excution d 'une action d' escrime'     การสร้างสิ่งที่คาดไม่ถึงทำให้เราเลือกช่วงเวลาที่เป็นประโยชน์สูงสุดในการออกดาบ  อานนท์  คลื่นสุวรรณ